Tryptofan – funkcje i niedobór
Tryptofan zaliczany jest do aminokwasów egzogennych, czyli takich, których organizm nie jest w stanie sam wytworzyć. Jego niedobory należy uzupełnić poprzez spożywanie produktów cechujących się jego wysoką zawartością. Do głównych jego funkcji należy zapewnienie prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego. Jakie właściwości posiada ten aminokwas oraz czym grozi jego niedobór?
Jaką rolę pełni tryptofan?
Tryptofanw organizmie odpowiedzialny jest za:
- udział w produkcji melatoniny, która jest hormonem odpowiedzialnym za rytm okołodobowy organizmu;
- udział w wytwarzaniu serotoniny zwanej hormonem szczęścia;
- wspieranie procesu biosyntezy witaminy PP (niacyny);
- redukcja napięcia i nadpobudliwości oraz regulacja nastroju;
- oddziaływanie na proces laktacji;
- uczestnictwo w procesie rozmnażania;
- poprawa odporności;
- udział w syntezie rodopsyny będącej światłoczułym barwnikiem umożliwiającym widzenie w ciemności,
- regulacja metabolizmu węglowodanów i przemiany materii;
- poprzez wpływ na pracę układu nerwowego, odpowiada za regulację poziomu neuroprzekaźników takich jak: dopamina, noradrenalina, β-endorfin;
- wytwarzanie chemicznego filtra UV produkowanego w gałce ocznej – kinureiny.
Dzienne zapotrzebowanie na tryptofan
Poniżej przedstawione zostało dzienne zapotrzebowanie na tryptofan według norm:
- niemowlęta do 12 miesiąca życia – 13mg/kg m.c,
- dzieci w wieku od 1-3 lat – 8mg/kg m.c,
- dzieci w wieku 4-13 lat – 6mg/kg m.c,
- chłopcy w wieku 14-18 lat – 6mg/kg m.c,
- dziewczęta w wieku 14-18 lat 5mg/kg m.c,
- dorośli – 5mg/kg m.c.
Skutki nadmiaru i niedoboru tryptofanu w organizmie
Niedobór tryptofanu w diecie może wpłynąć na:
- zahamowanie wzrostu,
- spadek nastroju,
- niedokrwistość,
- utratą owłosienia,
- spadek poziomu białka we krwi (hipoproteinemia),
- okołorogówkowe wzrastanie naczyń,
- stwardnienie skóry,
- degradację kanalików nasiennych u mężczyzn,
- stłuszczenie wątroby,
- zahamowanie laktacji,
- degradację mięśni gładkich.
Nadmiar tryptofanu może być skutkiem spożywania zbyt dużej ilości suplementów, a jego przejawami są:
- bóle głowy,
- nudności i wymioty,
- senność,
- zaburzona koordynacja ruchów,
- suchość w ustach,
- niewyraźne widzenie.