Czym jest biopsja, kiedy się ją wykonuje i jakie są jej rodzaje?
Biopsja jest jednym ze specjalistycznych zabiegów diagnostycznych, który można śmiało nazwać uniwersalnym, gdyż jest stosowany w wielu gałęziach branży medycznej. Czym jest biopsja? Jakie są jej rodzaje? I w jakich przypadkach jest dane badanie przeprowadzane?
Na czym polega biopsja?
Biopsją nazywamy zabieg diagnostyczny, który polega na pobraniu drobnego kawałka chorej tkanki
w celu jej dokładnego badania i diagnozowania schorzenia. Choć biopsja jest zabiegiem diagnostycznym, ze względu na jej inwazyjność, wymaga przygotowań, jak inne zabiegi chirurgiczne.
Najczęściej biopsja jest zlecana do wykonania przy podejrzeniach wystąpienia nowotworów u pacjenta, ale nie jest to badanie wyłączne dla onkologii. Lekarze z różnych dziedzin medycyny kierują pacjentów na wykonanie biopsji w przypadku, gdy żadne inne badanie nie jest w stanie potwierdzić lub zaprzeczyć diagnozie.
Biopsje wykonywane są w centrach medycznych Scanmed: https://scanmed.pl/oferty/biopsje.
Jakie są rodzaje biopsji?
Biopsja jest zabiegiem inwazyjnej diagnostyki i w zależności od rodzaju pobranej tkanki, rodzaju stosowanych narzędzi, a także innych czynników rozróżniamy kilka jej rodzajów:
- BAC, czyli biopsja aspiracyjna cienkoigłowa jest najbardziej rozpowszechnionym rodzajem biopsji i służy do pobrania materiału w postaci komórek zamiast wycinania tkanek. Jak świadczy nazwa tej biopsji, BAC jest wykonywana za pomocą strzykawki z cienką igłą;
- biopsja szczoteczkowa jest podobna do BAC pod tym względem, że są pobierane jedynie komórki. Różnica polega na metodzie pobierania komórek. Podczas biopsji szczoteczkowej jest stosowane narzędzie przypominające małą szczoteczkę;
- biopsja gruboigłowa, jak i cienkoigłowa, jest wykonywana za pomocą igły, jednak w tym przypadku jest pobierana tkanka zamiast jedynie komórek;
- biopsja mammotomiczna jest podtypem biopsji gruboigłowej i służy do wykrycia chorób w piersiach;
- biopsja wycinkowa jest wykonywana w warunkach znieczulenia miejscowego i polega na pobraniu części chorej tkanki;
- biopsja stereotaktyczna jest jedną z odmian biopsji igłowych, która jest wykonywana pod kontrolą badania radiologicznego w celu precyzyjnego umieszczenia igły. Biopsja także może być wykonywana pod kontrolą USG, TK i MRI.
- biopsja otwarta jest najbardziej zbliżona do tradycyjnych zabiegów chirurgicznych i jest stosowana do usuwania części guza;
- biopsja odciskowa jest najbardziej odmiennym rodzajem tego badania, gdyż polega nie na wycięciu czy pobraniu tkanek, a na wykonaniu odcisku szkiełkiem mikroskopowym komórek w celu sprawdzenia obecności przerzutów nowotworów;
- SLND, czyli biopsja węzła wartowniczego jest stosowany w celu wykrycia przerzutów w węzłach chłonnych;
- biopsja płynna jest badaniem, które najmniej przypomina biopsje, gdyż polega na badaniu krwi pacjenta.
Przeciwwskazania do wykonania biopsji
Jak i wiele zabiegów oraz badań diagnostycznych, biopsja ma swoje przeciwwskazania i zalecenia. Możliwość wykonania biopsji jest ustalana indywidualnie w każdym z przypadków. Jeśli jednak mówić o uniwersalnym przeciwwskazaniu, to jest tylko jedno – brak zgody chorego.
Inwazyjność danego zabiegu może powodować obawy u niektórych pacjentów, dlatego lekarze wykorzystują biopsję jedynie w sytuacjach gdy żaden inny zabieg nie jest w stanie rzucić światła na diagnozę.
Jak przygotować się do biopsji?
Proces przygotowania do biopsji w dużym stopniu przypomina przygotowanie pacjenta do większości zabiegów chirurgicznych. Przed wykonaniem zabiegu jest pobierana mała próbka krwi pacjenta w celu ustalenia dokładnej grupy i Rh, a także wiele innych czynników.